Miejsce gnieżdżenia
Liczne gatunki pszczół, w tym trzmieli, znajdują korzystne warunki dla swojego rozwoju w urozmaiconym krajobrazie, na który składają się m. in.: miedze, pobocza dróg polnych, rowy, wały, nasypy, skarpy z roślinnością ziołoroślową i zadrzewienia (śródpolne, nadrzeczne i przydrożne). Nawet pojedyncze drzewa i krzewy rosnące wśród dużych kompleksów jednorodnych i mniej atrakcyjnych roślin rolniczych stanowią typ ostoi wabiącej owady źródłem pokarmu i możliwością zakładania gniazd w ich otoczeniu.
Większość gatunków trzmieli gnieździ się w ziemi lub na jej powierzchni. Najczęściej wykorzystywane są do tego celu opuszczone nory gryzoni i kretów lub zeschłe kępy ubiegłorocznej trawy. Niektóre gatunki trzmieli gnieżdżą się nad ziemią: w dziuplach drzew, stodołach i budkach ptasich.
Gatunek trzmiela | Miejsce gnieżdżenia | ||
pod ziemią:
w norach gryzoni i kretów |
na powierzchni ziemi: w kępach zeschłej trawy, ściółce, mchu lub pod kamieniami (k) | nad ziemią; w dziuplach, gniazdach, budkach ptasich i różnych zakamarkach | |
Trzmiel
ciemnopasy |
+ | ||
Trzmiel czarnopaskowy | . | + | |
Trzmiel drzewny | . | + | |
Trzmiel gajowy | + | k | |
Trzmiel grzbietoplam | + | . | |
Trzmiel kamiennik | + | +,(k) | . |
Trzmiel kołnierzykowy | + | ||
Trzmiel leśny | . | + | + |
Trzmiel ogrodowy | + | . | . |
Trzmiel ozdobny | + | . | |
Trzmiel paskowany | + | ||
Trzmiel rdzawoodwłokowy | + | . | |
Trzmiel różnobarwny | + | ||
Trzmiel rudonogi | + | ||
Trzmiel rudoszary | . | + | . |
Trzmiel rudy | . | + | . |
Trzmiel stepowy | + | ||
Trzmiel szary | . | + | . |
Trzmiel sześciozębny | + | ||
Trzmiel wąskopaskowy | + | ||
Trzmiel wielkooki | + | . | |
Trzmiel wrzosowiskowy | + | . | . |
Trzmiel wschodni | . | + | |
Trzmiel wysokogórski | + | .,(k) | |
Trzmiel wyżynny | + | . | |
Trzmiel ziemny | + | . | |
Trzmiel zmienny | + | . | |
Trzmiel żółty | . | + | . |
Oznaczenia: . rzadko występujące miejsca gnieżdżenia + najczęściej spotykane miejsca gnieżdżenia |